STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W KATOLICKIEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. ŚWIĘTEGO BRATA ALBERTA W CZECHOWICACH-DZIEDZICACH

WPROWADZENIE

Standardy ochrony małoletnich to zbiór norm i zasad, które obowiązują w Szkole Katolickiej im. świętego Brata Alberta w Czechowicach-Dziedzicach. Ustawa ma na celu zapewnić bezpieczeństwo, komfort życia i zdrowie uczniów do niej uczęszczających. Ponadto ustawa nastawiona jest na ochronę dzieci przed wszelkiego rodzaju krzywdzeniem, a także jest formą zabezpieczenia ich praw. Dokument powstał, aby zapewnić uczniom harmonijny rozwój w atmosferze bezpieczeństwa, akceptacji i wzajemnego szacunku.

AKTY PRAWNE

Akty prawne na podstawie, których oparte są Standardy Ochrony Małoletnich w Szkole Katolickiej im. Świętego Brata Alberta:
  • Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t. j. U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.);
  • Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606);
  • Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249);
  • Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (t. j. Dz. U z 2022 r. poz. 1138 ze zm.);
  • Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1089 r. (t. j. U. z 1991 Nr 120 poz. 526 ze zm.);
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury "Niebieska Karta" oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta" (Dz. U. z 2023 r. poz. 1870).

ROZDZIAŁ 1

PODSTAWOWE TERMINY
§ 1.

W niemniejszych Standardach jest mowa bez bliższego określenia o następujących terminach:
  1. Dziecko –  każda osoba do ukończenia 18 roku życia;
  2. Szkoła – należy przez to rozumieć Szkołę Katolicką im. Świętego Brata Alberta w Czechowicach- Dziedzicach;
  3. Pracownik – należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło, umowy zlecenia, umowy wolontariackiej, pracowników pedagogicznych i niepedagogicznych.
  4. Nauczyciel specjalista – należy przez to rozumieć zatrudnionego w szkole pedagoga, pedagoga specjalnego, psychologa;
  5. Partnerzy współpracujący ze Szkołą – należy przez to rozumieć osoby wykonujące zadania zlecone na terenie Szkoły na mocy odrębnych przepisów;
  6. Uczeń – należy przez to rozumieć każdą osobę uczęszczającą do Szkoły Katolickiej im. Świętego Brata Alberta w Czechowicach- Dziedzicach.
  7. Małoletni –  każda osoba do ukończenia 18 roku życia;
  8. Rodzic/opiekun ucznia – należy przez to rozumieć osobę uprawnioną do reprezentacji i stanowieniu o małoletnim, w szczególności jego przedstawiciel ustawowy;
  9. Przedstawiciel ustawowy – należy przez to rozumieć rodzica bądź opiekuna posiadającego pełnię władzy rodzicielskiej lub opiekuna prawny (osobę reprezentującą dziecko, ustanowioną przez sąd, w sytuacji, gdy rodzicom nie przysługuje władza rodzicielska lub gdy rodzice nie żyją);
  10. Zgoda rodzica/opiekuna małoletniego – należy przez to rozumieć zgodę co najmniej jednego z rodziców małoletniego. Jednak w przypadku braku porozumienia między opiekunami małoletniego należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny;
  11. Krzywdzenie małoletniego – należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika Szkoły lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie. Krzywdzeniem jest:
    1. przemoc fizyczna – jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być m. in. złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne. Przemoc fizyczna powoduje lub może spowodować utratę zdrowia bądź też zagrażać życiu;
    2. przemoc emocjonalna – to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie małoletniego, nieustanna krytyka, wciąganie małoletniego w konflikt osób dorosłych, manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, stawianie małoletniemu wymagań i oczekiwań, którym nie jest on w stanie sprostać;
    3. przemoc seksualna – to angażowanie małoletniego w aktywność seksualną przez osobę dorosłą. Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie małoletniego, współżycie z małoletnim) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie małoletniemu materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm);
    4. przemoc ekonomiczna – to niezapewnianie odpowiednich warunków do rozwoju dziecka, m.in. odpowiedniego odżywiania, ubrania, potrzeb edukacyjnych czy schronienia, w ramach środków dostępnych rodzicom lub opiekunom. Jest to jedna z form zaniedbania;
    5. zaniedbywanie – to niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych małoletniego przez rodzica lub opiekuna prawnego, niezapewnienie mu odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, braku dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego;
  12. Dane osobowe ucznia – należy przez to rozumieć wszelkie informacje umożliwiające identyfikację ucznia.
  13. Osobie odpowiedzialnej za Standardy Ochrony Małoletnich – należy przez to rozumieć wyznaczonego przez Dyrektora KSP W Czechowicach-Dziedzicach, pracownika sprawującego nadzór nad realizacją niniejszych Standardów;
  14. Osobie odpowiedzialnej za Internet – należy przez to rozumieć wyznaczonego przez Dyrektora Szkoły pracownika, sprawującego nadzór nad korzystaniem z Internetu przez uczniów na terenie Szkoły oraz nad bezpieczeństwem małoletnich w Internecie;
 
ROZDZIAŁ 2
STANDARDY, KTÓRE ZOSTAŁY WDROŻONE PRZEZ SZKOŁĘ KATOLICKĄ W CZECHOWICACH-DZIEDZICACH
 § 2.
Standard 1 – Szkoła opracowała, przyjęła i wdrożyła do realizacji Standardy Ochrony Małoletnich, których naczelnym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa małoletnim uczniom, dbałość o ich dobro, uwzględnianie ich potrzeb i podejmowanie działań w ich jak najlepszym interesie.
Standard 2 – Szkoła zobowiązana jest do regularnych szkoleń wszystkich pracowników placówki (w tym pracowników niepedagogicznych) co najmniej raz na dwa lata (szkolne).
Standard 3 – Szkoła wdrożyła i stosuje procedury interwencyjne, które znane są i udostępnione całemu personelowi. Każdy pracownik wie, komu należy zgłosić informację o krzywdzeniu małoletniego i kto jest odpowiedzialny za działania interwencyjne. Każdemu pracownikowi szkoły udostępnione są dane kontaktowe    do        lokalnych        instytucji odpowiedzialnych za przeciwdziałanie i interwencję w przypadku krzywdzenia małoletnich.
Standard 4 – Szkoła co najmniej raz na 2 lata aktualizuje zapisy Standardów, konsultując się z personelem, uczniami i rodzicami oraz przynajmniej raz w roku przeprowadza ankietę „Monitoring Standardów” – na koniec roku szkolnego.

 

ROZDZIAŁ 3
ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIĘDZY UCZNIEM A PERSONELEM SZKOŁY
 § 3.
  1. Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników:
    1. Dyrektor Szkoły, przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem uczniów lub z opieką nad nimi, zobowiązany jest do uzyskania informacji, czy dane tej osoby są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestr;
    2. Dyrektor Szkoły uzyskuje informacje z Rejestru z dostępem ograniczonym za pośrednictwem systemu teleinformatycznego prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości. W pierwszej kolejności należy założyć konto w systemie teleinformatycznym. Konto podlega aktywacji dokonywanej przez biuro informacji;
    3. Rejestr osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestr, jest ogólnodostępny - nie wymaga zakładania konta;
    4. Informacje zwrotne otrzymane z systemu teleinformatycznego Dyrektor drukuje i składa do części A akt osobowych, związanych z nawiązaniem stosunku pracy. To samo dotyczy Rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15, wydała postanowienie o wpisie w Rejestr. Przy czym w przypadku tego drugiego Rejestru wystarczy wydrukować stronę internetową, na której widnieje komunikat, że dana osoba nie figuruje w rejestrze;
    5. Dyrektor od kandydata pobiera informację z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności;
    6. Jeżeli kandydat posiada obywatelstwo inne niż polskie, wówczas powinien przedłożyć również informację z rejestru karnego państwa, którego jest obywatelem, uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z małoletnimi bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla wyżej wymienionych celów;
    7. Dyrektor pobiera od kandydata oświadczenie o państwie/państwach (innych niż Rzeczypospolita Polska), w których zamieszkiwał w ostatnich 20 latach pod rygorem odpowiedzialności karnej;
    8. Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja o niekaralności, nie przewiduje wydawania takiej informacji lub nie prowadzi rejestru karnego, wówczas kandydat składa, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie był prawomocnie skazany oraz nie wydano wobec niego innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuścił się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy, stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich bądź z opieką nad nimi;
    9. Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej składa się oświadczenie o następującej treści: Jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Oświadczenie to zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
  2. Wzór oświadczenia o niekaralności oraz o toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i dyscyplinarnych stanowi załącznik 1 do niniejszych Standardów.
§ 4.

  1. Zasady bezpiecznych relacji personelu Szkoły z jego uczniami:
    1. Podstawową zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel Szkoły jest działanie dla dobra ucznia i w jego interesie. Personel traktuje ucznia z szacunkiem oraz uwzględnia jego godność i potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec ucznia w jakiejkolwiek formie;
    2. Dopuszczalne jest stosowanie tzw. „bezpiecznego przytrzymania” ucznia w sytuacjach zagrażających życiu i zdrowiu dziecka lub innym z jego otoczenia, adekwatnie do sytuacji;
    3. Zasady bezpiecznych relacji personelu z uczniami obowiązują wszystkich pracowników, stażystów, praktykantów i wolontariuszy;
    4. Znajomość i zaakceptowanie zasad są potwierdzone podpisaniem oświadczenia, którego wzór stanowi załącznik nr 2a do niniejszych Standardów;
  2. Pracownik Szkoły zobowiązany jest do utrzymywania profesjonalnej relacji z uczniami i każdorazowego rozważenia, czy jego reakcja, komunikat bądź działanie wobec ucznia są odpowiednie do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych uczniów.
  3. Pracownik Szkoły w kontakcie z uczniami:
    1. zachowuje cierpliwość i odnosi się do ucznia z szacunkiem;
    2. uważnie wysłuchuje uczniów i stara się udzielać im odpowiedzi dostosowanej do sytuacji i ich wieku;
    3. nie zawstydza ucznia na tle innych, nie lekceważy, nie upokarza i nie obraża;
    4. panuje nad swoimi emocjami, nie krzyczy, wywołując tym samym u ucznia stany lękowe, chyba że wymaga tego sytuacja niebezpieczna (np.nagłe ostrzeżenie);
    5. nie ujawnia drażliwych informacji o uczniu osobom do tego nieuprawnionym, dotyczy to również ujawniania jego wizerunku. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989.
  4. Decyzje dotyczące ucznia powinny zawsze uwzględniać jego oczekiwania, ale również brać pod uwagę bezpieczeństwo pozostałych uczniów.
  5. Uczeń ma prawo do prywatności, odstąpienie od zasad poufności każdorazowo musi być uzasadnione, a uczeń o takim fakcie powinien być jak najszybciej poinformowany.
  6. W przypadku konieczności rozmowy z uczniem na osobności, pracownik niepedagogiczny powinien pozostawić uchylone drzwi bądź poprosić innego pracownika o uczestniczenie w rozmowie.
  7. Pracownikowi Szkoły nie wolno w obecności uczniów niestosownie żartować, używać wulgaryzmów, wykonywać obraźliwych gestów, wypowiadać treści o zabarwieniu seksualnym.
  8. Pracownikowi Szkoły nie wolno wykorzystywać przewagi fizycznej ani stosować gróźb i szantażu.
  9. Pracownik Szkoły zobowiązany jest do równego traktowania uczniów, niezależnie od ich płci, orientacji seksualnej, wyznania, pochodzenia etnicznego czy też niepełnosprawności.
  10. Pracownik Szkoły zobowiązany jest do zachowania w poufności informacji uzyskanych w związku z pełnioną funkcją lub wykonywaną pracą, dotyczących zdrowia, potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, możliwości psychofizycznych, seksualności, orientacji seksualnej, pochodzenia rasowego lub etnicznego, poglądów politycznych, przekonań religijnych lub światopoglądów uczniów.
  11. Pracownik Szkoły nie może utrwalać wizerunków uczniów w celach prywatnych, również zawodowych, jeżeli rodzic/opiekun prawny ucznia nie wyraził na to zgody.
§ 5.

  1. Pracownikowi Szkoły bezwzględnie zabrania się (pod groźbą kary, więzienia, utraty pracy):
    1. nawiązywać relacji seksualnych z uczniem;
    2. składać uczniowi propozycji o charakterze seksualnym i pornograficznym, w tym również udostępniania takich treści;
    3. proponować uczniom alkoholu, wyrobów tytoniowych i innych używek (narkotyków, dopalaczy, napojów energetycznych itd.
§ 6.

  1. Pracownik zobowiązany jest do zapewnienia uczniom, że w sytuacji, kiedy poczują się niekomfortowo, otrzymają stosowną pomoc (np. pomoc nauczycieli specjalistów, pielęgniarki itp.)
  2. Wychowawcy oddziałów zobowiązani są do przedstawienia uczniom Standardów Ochrony Małoletnich, które obowiązują w Szkole i zapewnienia ich, iż otrzymają odpowiednią pomoc. Jednocześnie ważne jest niezostawianie uczniom nieograniczonej wolności. Wyznaczenie jasnych granic w postępowaniu, ze zwróceniem uwagi na wyciąganie konsekwencji za nieprzestrzeganie wdrożonych Standardów oraz że odpowiedzialność leży po ich stronie (konsekwencje wynikają z niepożądanych działań uczniów).
  3. W przypadku, kiedy pracownik zauważy niepokojące zachowanie lub sytuację, zobowiązany jest obligatoryjnie w przypadku delikatnych spraw lub innych świadczących o krzywdzie małoletniego podejrzewając nieprzestrzeganie Standardów do poinformowania dyrekcji lub pedagoga, pedagoga szkolnego, psychologa.
§ 7.

  1. Każde przemocowe zachowanie wobec ucznia jest niedozwolone.
  2. Nie można ucznia popychać, bić, szturchać, itp.
  3. Pracownikowi nie wolno dotykać ucznia w sposób, który mógłby zostać nieprawidłowo zinterpretowany.
  4. Kontakt fizyczny z uczniem nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy.
  5. Pracownik nie powinien angażować się w zabawy typu: łaskotanie, udawane walki, brutalne zabawy fizyczne itp.
  6. Pracownik, który ma świadomość, iż uczeń doznał jakiejś krzywdy np. znęcania fizycznego lub wykorzystania seksualnego, zobowiązany jest do zachowania szczególnej ostrożności w kontaktach z uczniem, wykazując zrozumienie i wyczucie.
  7. Niedopuszczalne jest również spanie pracownika w jednym łóżku lub pokoju z uczniem podczas wycieczek szkolnych.
  8. W uzasadnionych przypadkach dopuszczalny jest kontakt fizyczny pracownika z uczniem. Do sytuacji takich zaliczyć można:
    1. pomoc uczniowi niepełnosprawnemu w czynnościach higienicznych, przebieraniu na wf, jeśli stopień niepełnosprawności tego wymaga, a rodzic/opiekun wyrazi zgodę;
    2. pomoc uczniowi niepełnosprawnemu w spożywaniu posiłków;
    3. pomoc uczniowi niepełnosprawnemu w poruszaniu się po szkole;
    4. pomoc uczniowi w przypadku: urazów, omdleń, choroby przewlekłej lub czasowej itp.
    5. pomoc uczniom podczas asekuracji przy wykonywaniu ćwiczeń gimnastycznych.
§ 8.
  1. Kontakt pracowników poza godzinami pracy z uczniami jest zabroniony, chyba że rodzic wyrazi pisemną zgodę.
  2. Nie wolno zapraszać uczniów do swojego miejsca zamieszkania, spotkania z uczniem lub też jego opiekunem powinny odbywać się na terenie Szkoły.
  3. Jeśli zachodzi konieczność kontaktu pracownika z uczniem poza godzinami pracy Szkoły, dozwolone są środki takie jak : dziennik elektroniczny (Librus) oraz nr telefonu za zgodą rodzica/opiekuna prawnego.
  4. Jeśli pracownik musi spotkać się z uczniem poza godzinami pracy Szkoły, wymagane jest poinformowanie o tym fakcie dyrekcję, a rodzic/opiekun prawny musi wyrazić na taki kontakt pisemną zgodę.
  5. W przypadku, gdy pracownika łączą z uczniem lub jego opiekunem relacje rodzinne lub towarzyskie, zobowiązany on jest do zachowania pełnej poufności, w szczególności do utrzymania w tajemnicy spraw dotyczących innych uczniów, opiekunów i pracowników.

 

ROZDZIAŁ 4
ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE
MAŁOLETNI – MAŁOLETNI, W TYM ZACHOWANIA NIEDOZWOLONE

 § 9. 

  1. Podstawową zasadą relacji między małoletnimi i między uczniami pełnoletnimi i niepełnoletnimi jest działanie z szacunkiem, uwzględniające godność i potrzeby małoletnich.
  2. Standardem jest tworzenie atmosfery życia szkolnego, które promuje tolerancję i poczucie odpowiedzialności za swoje zachowanie.
  3. Uczniowie angażowani są w działania, w których mają możliwość aktywnego uczestniczenia, podejmowania współdziałania i rozwijania podejścia zespołowego, w tym kształtującego pozytywne relacje z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

 § 10.

  1. Niedozwolone w relacja małoletni - małoletni jest w szczególności:
    1. Stosowanie przemocy wobec jakiegokolwiek ucznia, w jakiejkolwiek formie.
    2. Używanie wulgarnego języka,
    3. Obrażanie innych uczniów,
    4. Naśmiewanie się z uczniów.
    5. Szarpanie, popychanie uczniów, bicie ich.
    6. Dawanie do zrozumienia innym uczniom, że są gorsi od nich samych.
    7. Upokarzanie uczniów.
    8. Znieważanie uczniów.
    9. Kierowanie uwag np. na tle seksualnym.
    10. Stosowanie gróźb/ zastraszania wobec ucznia.
    11. Nagrywanie i fotografowanie uczniów bez zgody drugiej osoby.
    12. Rozpowszechnianie treści pornograficznych.
    13. Udostępnianie substancji psychoaktywnych przez uczniów.
    14. Naśmiewanie się z wiary innych uczniów, krytykowanie ich religii.
 
ROZDZIAŁ 5
ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA CZYNNIKI RYZYKA KRZYWDZENIA UCZNIÓW
 § 11.
  1. Pracownicy Szkoły posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletnich, takie jak:
    1. uczeń jest często brudny, nieprzyjemnie pachnie;
    2. uczeń kradnie jedzenie, pieniądze itp.;
    3. uczeń żebrze - jest głodny;
    4. uczeń nie otrzymuje potrzebnej mu opieki medycznej, szczepień, okularów itp.;
    5. uczeń nie ma przyborów szkolnych, odzieży i butów dostosowanych do warunków atmosferycznych;
    6. uczeń ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, ugryzienia, rany), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić; obrażenia są w różnej fazie gojenia;
    7. podawane przez ucznia wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne itp., uczeń często je zmienia;
    8. pojawia się niechęć do lekcji wychowania fizycznego - uczeń nadmiernie zakrywa ciało, np. używa długiego rękawa w lecie;
    9. boi się rodzica lub opiekuna prawnego, boi się przed powrotem do domu- pokazuje to nauczycielom i pracownikom szkoły;
    10. uczeń wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła;
    11. uczeń jest bierny, wycofany, uległy, przestraszony, depresyjny itp. lub zachowuje się agresywnie, buntuje się, samookalecza się itp.
    12. uczeń ucieka w świat wirtualny (gry komputerowe, Internet);
    13. używa środków psychoaktywnych;
    14. nadmiernie szuka kontaktu z dorosłym (tzw. „lepkość” małoletniego);
    15. w pracach artystycznych, rozmowach, zachowaniu ucznia zaczynają dominować elementy/motywy seksualne lub przemocowe;
    16. uczeń jest rozbudzony seksualnie niestosownie do sytuacji i wieku;
    17. uczeń ucieka z domu;
    18. nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania ucznia;
    19. uczeń mówi o przemocy.
  2. Jeżeli z objawami u ucznia współwystępują określone zachowania rodziców lub opiekunów prawnych, to podejrzenie, że uczeń doznaje krzywdy, jest szczególnie uzasadnione. Niepokojące zachowania rodziców/opiekunów prawnych to:
    1. rodzic/opiekun prawny podaje nieprzekonujące lub sprzeczne informacje lub odmawia wyjaśnień przyczyny obrażeń ucznia;
    2. rodzin nie chce współpracować ze szkołą; odmawia spotkań i rozmów;
    3. rodzic/opiekun prawny mówi o małoletnim w negatywny sposób, ciągle obwinia, poniża strofuje ucznia (np.: używając określeń takich jak „idiota”, „gnojek”, lub innych znieważających małoletniego);
    4. rodzic/opiekun prawny poddaje małoletniego surowej dyscyplinie lub zbyt pobłażliwy bądź odrzuca małoletniego;
    5. rodzic/opiekun prawny nie interesuje się losem i problemami małoletniego;
    6. rodzic/opiekun prawny jest apatyczny, pogrążony w depresji;
    7. rodzic/opiekun prawny zachowuje się agresywnie;
    8. rodzic/opiekun prawny ma zaburzony kontakt z rzeczywistością np. reaguje nieadekwatnie do sytuacji;
    9. rodzic/opiekun prawny wypowiada się niespójnie;
    10. rodzic/opiekun prawny nie ma świadomości lub neguje potrzeby małoletniego;
    11. rodzic/opiekun prawny faworyzuje jedno z rodzeństwa;
    12. rodzic/opiekun prawny przekracza dopuszczalne granice w kontakcie fizycznym lub werbalnym;
    13. rodzic/opiekun prawny nadużywa alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających.
  1. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, pracownicy Szkoły (nauczyciele specjaliści, wychowawcy, dyrektor) podejmują rozmowę z rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania stosownej pomocy.
  2. Z każdej rozmowy z rodzicem/opiekunem prawnych spisywana jest notatka służbowa, która załączona jest do dokumentacji „Realizacja Standarów Ochrony Małoletnich”.
  3. Pracownicy Szkoły (nauczyciele specjaliści we współpracy z wychowawcami i nauczycielami) monitorują sytuację i dobrostan ucznia.

 

ROZDZIAŁ 6
 
ZASADY I PROCEDURA PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA UCZNIA PRZEZ PRACOWNIKA, OSOBĘ TRZECIĄ, INNEGO UCZNIA LUB OPIEKUNA
 § 12.
  1. Schemat podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia ucznia przez osoby trzecie, związane ze Szkołą tj. pracownicy Szkoły, wolontariusze, organizacje i firmy współpracujące ze Szkołą:
    1. jeśli pracownik podejrzewa, że uczeń doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie, zobowiązany jest do zapewnienia uczniowi bezpiecznego miejsca i odseparowania go od osoby stwarzającej zagrożenie. Pracownik zobowiązany jest do zawiadomienia dyrekcji szkoły, pedagoga, pedagoga specjalnego, psychologa. Wymienieni pracownicy zawiadamiają policję pod nr 112 lub 997, a w przypadku podejrzenia innych przestępstw prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa. W przypadku zawiadomienia telefonicznego pracownik zobowiązany jest podać swoje dane, dane ucznia oraz dane osoby podejrzanej o krzywdzenie ucznia oraz opis sytuacji z najważniejszymi faktami. W przypadku zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa zawiadomienie adresuje się do najbliższej jednostki, w zawiadomieniu podaje się dane jak w przypadku zawiadomienia telefonicznego;
    2. jeśli pracownik podejrzewa, że uczeń doświadczył przemocy fizycznej lub psychicznej przez innego pracownika szkoły (np. popychanie, klapsy, poniżanie, ośmieszanie), zobowiązany jest do zadbania o bezpieczeństwo ucznia i odseparowania go od osoby krzywdzącej. Następnie powinien zawiadomić dyrekcję, aby ta mogła wyciągnąć odpowiednie konsekwencje.
    3. jeśli pracownik zauważy inne niepokojące zachowania wobec uczniów np. krzyki, niestosowne komentarze, zobowiązany jest zadbać o bezpieczeństwo ucznia i odseparować go od osoby podejrzanej o krzywdzenie. Poinformowanie dyrekcji, aby mogła przeprowadzić rozmowę dyscyplinującą, a w razie konieczności zakończyć współpracę.
  1. Schemat podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia ucznia przez osobę nieletnią:
    1. jeśli pracownik podejrzewa, że uczeń doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie, zobowiązany jest do zapewnienia uczniowi bezpiecznego miejsca i odseparowania go od osoby stwarzającej zagrożenie. Ponadto, zawiadamia dyrekcję, pedagoga, pedagoga specjalnego, psychologa, aby przeprowadzili rozmowę z opiekunami ucznia i osoby nieletniej podejrzanej o czyn zabroniony. Dyrektor we współpracy z nauczycielami specjalistami powiadamia najbliższy sąd rodzinny lub policję, wysyłając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, podając dane jak w przypadku opisanym w § 12 ust.1;
    2. jeśli pracownik podejrzewa, że uczeń doświadczył przemocy fizycznej lub psychicznej ze strony osoby nieletniej, zobowiązany jest do zadbania o bezpieczeństwo ucznia i odseparowania go od osoby krzywdzącej. Ponadto zawiadamia dyrekcję lub pedagoga, pedagoga specjalnego, psychologa, aby przeprowadzili rozmowę z rodzicami/opiekunami prawnymi ucznia i osoby nieletniej podejrzanej (sporządzenie notatki służbowej ze spotkania) i opracowali działania naprawcze W przypadku braku poprawy dyrektor we współpracy z nauczycielami specjalistami powiadamia Gminny Ośrodek Społeczny (na piśmie lub mailowo) lub w razie potrzeby lokalny Sąd Rodzinny, wysyłając wniosek o wgląd w sytuację rodziny.
  2. Schemat podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia ucznia przez jego opiekuna:
    1. jeśli pracownik podejrzewa, że uczeń doświadczył przemocy fizycznej lub psychicznej ze strony opiekuna, zobowiązany jest do zadbania o bezpieczeństwo ucznia. Ponadto zawiadamia dyrekcję, pedagoga, pedagoga specjalnego, psychologa, aby przeprowadzili rozmowę z rodzicami/opiekunami prawnymi ucznia (sporządzenie notatki służbowej ze spotkania). Uczeń i jego rodzice/opiekunowie prawni uzyskują informację o możliwości udzielenia wparcia psychologicznego. W przypadku braku współpracy opiekuna lub powtarzającej się przemocy, dyrektor we współpracy z nauczycielami specjalistami zobowiązani są do powiadomienia właściwego Ośrodka Pomocy Społecznej (na piśmie lub mailowo) lub złożenia wniosku do Sądu Rodzinnego o wgląd w sytuację rodziny;
    2. jeśli pracownik podejrzewa, że małoletni jest zaniedbany lub jego opiekun jest niewydolny wychowawczo, powinien zadbać o bezpieczeństwo ucznia. Powinien powiadomić dyrekcję, pedagoga, pedagoga specjalnego, psychologa, którzy podejmują rozmowę z rodzicami/opiekunami prawnymi (sporządzenie notatki służbowej ze spotkania) proponując możliwość wsparcia psychologicznego oraz materialnego. Jeśli sytuacja ucznia się nie poprawi, dyrektor we współpracy z nauczycielami specjalistami zobowiązani są zawiadomić Ośrodek Pomocy Społecznej (na piśmie lub mailowo).
§ 13.

  1. W każdym przypadku zgłoszenia dotyczącego krzywdzenia ucznia należy uzupełnić Kartę Interwencji, której wzór stanowi załącznik nr 3.
  2. Kartę załącza się do akt osobowych małoletniego. W przypadku podejrzeń wobec pracownika, również do akt osobowych pracownika Szkoły.
 ROZDZIAŁ 7
ZASADY OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH MAŁOLETNIEGO
 § 14.
Dane osobowe małoletniego podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dna 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych):
  1. pracownik Szkoły ma obowiązek zachowania tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem;
  2. dane osobowe ucznia są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów;
  3. pracownik Szkoły jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych ucznia i udostępnienia tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego.
§  15.

Pracownik Szkoły może wykorzystać informacje o uczniu w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości ucznia oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację ucznia.

§ 16.

  1. Pracownik Szkoły nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o małoletnim ani o jego opiekunie.
  2. Pracownik Szkoły, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może skontaktować się z opiekunem małoletniego i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik Szkoły podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do opiekuna małoletniego.
  3. Pracownik Szkoły nie kontaktuje przedstawicieli mediów z małoletnim, nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie małoletniego lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik Szkoły jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
§ 17.

  1. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia Szkoły. Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje Dyrektor.
  2. Dyrektor Szkoły, podejmując decyzję, o której mowa w punkcie poprzedzającym, poleca pracownikowi sekretariatu przygotować wybrane pomieszczenie w celu realizacji materiału medialnego w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie Szkoły uczniów.

 

ROZDZIAŁ 8
ZASADY OCHRONY WIZERUNKU UCZNIA
 § 18.

Pracownicy Szkoły uznając prawo ucznia do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewniają ochronę wizerunku ucznia.

§ 19.

  1. Pracownikowi Szkoły nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku ucznia (tj. filmowanie, fotografowanie) na terenie Szkoły bez pisemnej zgody opiekuna małoletniego.
  2. W celu uzyskania zgody opiekuna małoletniego na utrwalanie wizerunku ucznia, pracownik szkoły może skontaktować się z opiekunem małoletniego i ustalić procedurę uzyskania zgody.
  3. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych opiekuna małoletniego bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
  4. Upublicznienie przez pracownika szkoły wizerunku ucznia utrwalonego w jakiejkolwiek formie (tj. fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody opiekuna ucznia.

 

ROZDZIAŁ 9
ZASADY KORZYSTANIA Z URZĄDZEŃ ELEKTRONICZNYCH Z DOSTĘPEM DO SIECI INTERNET. PROCEDURY OCHRONY UCZNIÓW PRZED TREŚCIAMI SZKODLIWYMI I ZAGROŻENIAMI W SIECI INTERNET ORAZ UTRWALONYMI W INNEJ FORMIE
 § 20.
  1. Szkoła zapewnia uczniom w czasie zajęć dostęp do Internetu oraz podejmuje działania zabezpieczające uczniów przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.
  2. Dyrekcja wyznacza osobę odpowiedzialną za dostępy do Internetu;
  3. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów w Katolickiej Szkole Podstawowej w Czechowicach- Dziedzicach;
      1. Szkoła zapewnia personelowi i uczniom (pod opieką nauczyciela) możliwość korzystania z Internetu w czasie trwania zajęć;
      2. sieć szkolna jest monitorowania przez OSE;
      3. sieć szkolna jest zabezpieczona zgodnie z obowiązującymi Standardami Ochrony Małoletnich. Za zabezpieczenie odpowiada osoba wyznaczona przez Dyrektora. Do zadań tej osoby należy między innymi:
        1. zabezpieczenie sieci szkolnej przed niebezpiecznymi treściami,
        2. instalacja oraz aktualizacja oprogramowania,
  4. w przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem pracownika szkoły, ma on obowiązek informowania małoletnich o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu. Pracownik szkoły czuwa także nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu przez uczniów podczas zajęć;
  5. w ramach zajęć z wychowawcą oraz na zajęciach informatyki przeprowadza się z uczniami pogadanki dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu (przynajmniej raz w roku szkolnym), co jest udokumentowane w dzienniku elektronicznym;
  6. szkoła ma obowiązek zapewnienia materiałów edukacyjnych dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu. 

 

ROZDZIAŁ 10
ZASADY USTALENIA PLANU WSPARCIA UCZNIA PO UJAWNIENIU KRZYWDY
  §  21.
  1. Pomimo zastosowania procedury interwencji, dyrekcja tworzy grupę wsparcia dla pokrzywdzonego ucznia.
  2. W skład grupy każdorazowo wchodzi wychowawca oddziału, psycholog szkolny oraz pedagog specjalny;
  3. Grupa może poszerzyć się do większej liczby specjalistów w zależności od doznanej krzywdy (np. pielęgniarka szkolna, pracownik socjalny, pracownik poradni psychologiczno-pedagogicznej itd.).
  4. Grupa wsparcia spotyka się celem ustalenia, jaka pomoc uczniowi będzie niezbędna od razu oraz w dalszej perspektywie czasu.
  5. Grupa wsparcia tworzy IPD (Indywidualny Plan Działania - załącznik nr 4), który stanowi dokument zapisany i przechowywany w aktach ucznia.
  6. IPD zawiera przede wszystkim informacje o podjętych działaniach, plan spotkań ze specjalistami/opiekunami/nauczycielami oraz przypuszczalny czas trwania wsparcia.
  7. Wnioski ze spotkań z pedagogiem i psychologiem szkolnym stanowią dane wrażliwe uczniów i nie są dołączane do IPD, wyjątek stanowi sytuacja zagrożenia życia lub zdrowia ucznia (np. o planowanym samobójstwie).

 

ROZDZIAŁ 11
PROCEDURY OKREŚLAJĄCE ZAKŁADANIE „NIEBIESKIEJ KARTY”
  §  22.
  1. Głównym celem „Niebieskich Kart” jest usprawnienie pomocy oferowanej przez Szkołę, ale też tworzenie warunków do systemowego, interdyscyplinarnego modelu pracy z rodziną.
  2. Jeśli do jakiegokolwiek pracownika w Szkole przyjdzie uczeń i zgłosi, iż wobec niego stosowana jest przemoc, pracownik ten powinien zgłosić sytuację do dyrektora szkoły, który we współpracy z nauczycielami specjalistami, podejmują odpowiednie działania.
  3. Procedura „Niebieskiej Karty” stosowana jest w sytuacjach, kiedy następuje brak poprawy po podjęciu interwencji na podstawie Karty Interwencji oraz powtarzają się czynniki ryzyka krzywdzenia opisane w Rozdziale 3 Standardów.
  4. Procedurę „Niebieskiej Karty” stanowi załącznik nr 4 niniejszych standardów.

 

ROZDZIAŁ 12
ZASADY AKTUALIZACJI STANDARDU OCHRONY MAŁOLETNICH ORAZ ZAKRES KOMPETENCJI OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA PRZYGOTOWANIE PERSONELU SZKOŁY DO STOSOWANIA STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH
  §  23.
  1. Aktualizacja Standardów odbywa się minimum co dwa lata,
  2. Osoba wyznaczona przez Dyrektora Szkoły monitoruje realizację Standardów, reaguje na ich naruszenie oraz koordynuje zmiany w Standardach prowadząc równocześnie rejestr zgłoszeń i proponowanych zmian.
  3. Osoby odpowiedzialne za realizację Standardów zobowiązana jest do przeprowadzania wśród pracowników Szkoły (przynajmniej raz w roku) ankiety, której wzór stanowi załącznik nr 5 do niniejszych Standardów.
  4. W ankiecie pracownicy Szkoły mogą proponować zmiany Standardów oraz wskazywać naruszenia Standardów w Szkole.
  5. Dokonując monitoringu Standardów, Dyrektor Szkoły może wyznaczyć osobę do przeprowadzenia ankiety wśród uczniów, dotyczącej świadomości małoletnich z form pomocy realizowanych przez Szkołę. Wzór ankiety stanowi załącznik nr 6 do niniejszego Standardu. – te ankiety muszą być robione, zarówno dla uczniów jak i nauczycieli, więc proponuję to zostawić
  6. Osoba odpowiedzialna za realizację Standardów może powołać zespół koordynujący, jeśli uzna, że taki zespół przyczyni się do lepszej realizacji Standardów bądź pozwoli na szybsze reagowanie w sytuacji, gdy Standardy Ochrony Małoletnich będą wymagały aktualizacji.
  7. W razie konieczności opracowuje zmiany w obowiązującym Standardzie i daje je do zatwierdzenia Dyrektorowi Szkoły.
  8. Dyrektor wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom Szkoły nowe brzmienie Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem.

 

ROZDZIAŁ 13
ZASADY UDOSTĘPNIANIA RODZICOM I UCZNIOM STANDARDÓW DO ZAPOZNANIA SIĘ Z NIMI I ICH STOSOWANIA
 § 24.

  1. Dokument „Standardy Ochrony Małoletnich” jest dokumentem Szkoły ogólnodostępnym dla personelu Szkoły, uczniów oraz ich opiekunów.
  2. Wersja skrócona Standardów (dla małoletnich) dostępna jest na tablicy ogłoszeń.
  3. Dokument opublikowany jest na stronie internetowej Szkoły, dostępny w Sekretariacie Szkoły, pokoju nauczycielskim, w gabinecie pedagoga i psychologa szkolnego.
  4. Dokument omawiany jest na pierwszym zebraniu z opiekunami w danym roku szkolnym (chyba, że ulegnie zmianie, wówczas omawiany jest również na pierwszym z zebrań odbywającym się po wprowadzeniu zmian).
  5. Nauczyciel daje rodzicowi/opiekunowi prawnemu do podpisania oświadczenie, że zapoznał się ze Standardami. Opiekun w oświadczeniu może zaproponować swoje sugestie. Jeśli takie się pojawią, nauczyciel przekazuje je osobie odpowiedzialnej za realizację Standardów. Oświadczenie stanowi załącznik nr 2a do niniejszych Standardów.
  6. Za potwierdzenie faktu zapoznania się ze Standardami może również służyć oświadczenie wraz z listą obecności na zebraniu z rodzicami w wersji papierowej, podczas których te procedury były omawiane - załącznik nr 2b.
  7. Nauczyciele - wychowawcy na zajęciach z wychowawcą mają obowiązek zapoznania uczniów ze Standardami oraz omówienia ich w taki sposób, aby uczniowie mogli go zrozumieć niezależnie od wieku i sprawności intelektualnej.
  8. Uczniowie zapoznawani są ze Standardami podczas z zajęć z wychowawcą realizowanych w miesiącu wrześniu każdego roku, przy czym pierwsze zapoznanie nastąpi niezwłocznie po opracowaniu i wprowadzeniu Standardów, nie później niż w ciągu 30 dni. Za potwierdzenie faktu zaznajomienia się z dokumentami służy lista obecności na zajęciach w wersji papierowej, podczas których te procedury były omawiane. Uczniowie nieobecni donoszą do wychowawcy oświadczenie o zapoznaniu się w ciągu 7 dni od powrotu z nieobecności.

 

ROZDZIAŁ 14
MONITORING STOSOWANIA STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH
  § 25.
  1. Osobą odpowiedzialną za monitorowanie realizacji niniejszych Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem są wyznaczone przez Dyrekcję osoby.
  2. Osoby, o których mowa w ust. 1 są odpowiedzialne za monitorowanie realizacji Standardów i za reagowanie na sygnały naruszenia Standardów oraz za proponowanie zmian w Standardach Ochrony Małoletnich.
  3. Szczegółowy opis „Standardów Ochrony Małoletnich” stanowi załącznik nr 8.

 

ROZDZIAŁ 15
ZAPISY KOŃCOWE 
§
26.
  1. Standardy Ochrony Małoletnich wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.
  2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników Szkoły, uczniów i ich opiekunów, w szczególności poprzez zapoznanie pracowników, wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla pracowników, zamieszczenie na stronie internetowej, jak również poinformowanie rodziców uczniów na zebraniu.